استانداردهای حسابرسی در ایران
بدون شک تمامی کسب‌وکارهای کوچک و بزرگ اگر قصد پیشرفت و رسیدن به موفقیت‌های مالی بزرگ‌تری را دارند باید از اهمیت حسابرسی مطلع باشند و از خدمات این حرفه غافل نشوند. هر کسب‌وکاری برای داشتن برنامه مالی روشن باید از صورت‌های مالی خود را به طور دقیق و صحیح، مطابق قوانین و مقررات حسابرسی بررسی کند. اینجاست که اهمیت حسابرسی برای هر کسب‌وکاری مشخص می‌شود؛ اما آیا هر بازرسی یا حسابرسی را می‌توان به حسابرسی اصولی نسبت داد؟ پاسخ منفی است. چراکه حسابرسی زمانی درست و اصولی است که از یک سری استانداردها پیروی کرده باشد. از این رو قصد داریم تا در این مقاله استانداردهای حسابرسی در ایران را بررسی کنیم تا شما بتوانید نظارت درستی بر فعالیت حسابدار و حسابرس خود داشته باشید.
چرا باید صورت‌های مالی خود را حسابرسی کنیم؟
هر کسب‌وکاری برای تأییدکردن صحت صورت‌های مالی خود باید از حسابرس و حسابرسی کمک بگیرد. حسابرس بر طبق قوانین و مقررات و استانداردهای موجود حسابرسی باید فعالیت خود را در پیش بگیرد و با تکیه بر دانش خود صورت‌های مالی را تأیید کند. هدف از حسابرسی پی بردن به تقلب، خطاها و اشتباهات است. این اشتباهات خواسته یا ناخواسته از طرف کارمندان مجموعه یا حسابدار آن شرکت انجام می‌پذیرد. حسابرس با بررسی ترازهای مالی نواقص موجود را پیدا و رفع خواهد کرد.
اصول حسابرسی
زمانی یک حسابرس می‌تواند کار خود را به شکل حرفه‌ای و اصولی انجام دهد که از اصول حسابداری و اصول اخلاقی بهره بگیرد.
- رعایت آیین رفتار حرفه‌ای: حسابرس باید درستکار، مستقل، رازدار، بی‌طرف و محترم باشد.
- برنامه‌ریزی و اجرای حسابرسی در عین داشتن نگرش تردید حرفه: یک حسابرس حرفه‌ای باید برنامه‌ای دقیق داشته باشد و در چارچوب حرفه‌ای شعله تردید را در ذهن خود روشن نگه دارد.
- رعایت استاندارهای حسابرسی: مهم‌ترین قسمت یک دوره حسابرسی توجه به اصول و استاندارهای حسابرسی است.
استانداردهای حسابرسی در ایران
استانداردهای حسابرسی به این جهت وضع شده‌اند که صاحبان کسب‌وکارها بتوانند صحت و کیفیت گزارشات حسابرس را تأیید کنند. به‌طورکلی استانداردهای جهانی حسابرسی در ۱۰ گروه طبقه‌بندی می‌شوند؛ اما این موضوع به دلیل سازگاری با شرایط و قوانین اقتصادی کشور، بومی‌سازی شد. در نتیجه استانداردهای حسابرسی در ایران تنظیم شدند. اولین خشت‌های این قوانین و مقررات در سال ۱۳۱۱ تصویب شد که هر شرکت سهامی باید از چند بازرس برای تأیید صحت حساب‌ها، اسناد و مدارک استفاده کند. استانداردهای حسابرسی در ایران شامل موارد زیر می‌شوند:
- کنترل کیفیت در مؤسسات ارائه‌کننده خدمات حسابرسی، سایر خدمات اطمینان‌بخشی و خدمات مرتبط باید طبق اصول گفته شده اجرا شود. شماره استاندارد ۱
- اهداف کلی حسابرس مستقل است و باید انجام حسابرسی طبق استانداردهای حسابرسی انجام شود. شماره استاندارد ۲۰۰
- قرارداد حسابرسی. شماره استاندارد ۲۱۰ (استانداردهای موجود در این بند به حسابرس کمک می‌کند تا صورت مالی حسابرسی را باتوجه‌به این ضوابط تهیه و تنظیم کند.)
- کنترل کیفیت حسابرسی اطلاعات مالی تاریخی. شماره استاندارد ۲۲۰ (هر مؤسسه حسابرسی مکلف است که طبق استانداردهای حرفه‌ای و قانونی، بخش‌های مختلف مؤسسه و کارکنان آن را بسنجد و طی گزارشی آن را به مدیر یا مالک مجموعه ارجاع دهد.)
- مستندات حسابرسی. شماره استاندارد ۲۳۰ (طبق این استانداردها حسابرس باید مستندات خود را تنظیم و تکمیل کند.)
- مسئولیت حسابرس در ارتباط با تقلب در حسابرسی صورت‌های مالی. شماره استاندارد ۲۴۰ (طبق مطالب موجود در این ضابطه حسابرس باید تشخیص دهد که اشتباهات موجود در صورت مالی بر اثر تقلب‌های عامدانه است یا به جهت سوءاستفاده مالی انجام شده است.)
- ارزیابی رعایت قوانین و مقررات در حسابرسی صورت‌های مالی. شماره استاندارد ۲۵۰ (در این استاندارد، مسئولیت حسابرس را طبق قوانین و مقرراتی مشخص برای بررسی صورت‌های مالی، تعیین شده است.)
- اطلاع‌رسانی به ارکان راهبری. شماره استاندارد ۲۶۰ (این استاندارد به حسابرسان گوشزد می‌کند که چه اطلاعات و گزارش‌هایی را به مدیران اجرایی و صاحبان کسب‌وکارها اعلام کند.)
- اطلاع‌رسانی ضعف‌های کنترل‌های داخلی به ارکان راهبری و مدیران اجرایی. شماره استاندارد ۲۶۵ (است استاندارد در راستای مشخص کردن مسئولیت‌های حسابرسان برای اطلاع‌دادن ضعف‌های موجود در صورت‌های مالی و بیان رهنمودهایی است که تبعیت از آن‌ها کمک می‌کند تا حسابرس استانداردهای ۳۱۵ و ۳۳۰ را بهتر بشناسد.)
- برنامه‌ریزی حسابرسی صورت‌های مالی شماره استاندارد ۳۰۰ (مسئولیت حسابرس برای برنامه‌ریزی حسابرسی صورت‌های مالی مشخص می‌شود.)
- تشخیص و ارزیابی خطرهای تحریف بااهمیت از طریق شناخت واحد تجاری و محیط آن. شماره استاندارد ۳۱۵
- اهمیت در برنامه‌ریزی و اجرای عملیات حسابرسی. شماره استاندارد ۳۲۰
- برخوردهای حسابرس با خطرهای ارزیابی شده. شماره استاندارد ۳۳۰ (نحوه حسابرس به هنگام برخورد با خطرها را سازمان‌دهی می‌کند.)
- ارزیابی تحریف‌های شناسایی شده در حسابرسی. شماره استاندارد ۴۵۰ (حسابرس طبق این استاندارد باید تحریفات موجود اثرات آن را ارزیابی کند.)
- شواهد حسابرسی. شماره استاندارد ۵۰۰ (حسابرس طبق این استانداردها شواهد را تشریح می‌کند.)
- شواهد حسابرسی – ملاحظات خاص در خصوص برخی از اقلام. شماره استاندارد ۵۰۱ (طبق این استاندارد حسابرس باید باتوجه‌به قوانین موجود در استاندارد شماره ۳۰۰ و شواهدی که طبق استاندارد ۵۰۰ به دست آورده را باید تشریح و مطرح کند.)
- تأییدیه‌های برون‌سازمانی. شماره استاندارد ۵۰۵ (نحوه استفاده حسابرس از تأییدیه‌های برون‌سازمانی را شرح می‌دهد.)
- حسابرسی نخستین – مانده‌های اول دوره. شماره استاندارد ۵۱۰ (مسئولیت‌های حسابرس به هنگام برخورد با مانده‌های اول دوره در نخستین حسابرسی را مشخص می‌کند.)
- شواهد حسابرسی – روش‌های تحلیلی. شماره استاندارد ۵۲۰ (کاربرد روش‌های تحلیلی را به حسابرس گوشزد می‌کند.)
- نمونه‌گیری در حسابرسی. شماره استاندارد ۵۳۰ (حسابرس به هنگامی که قصد دارد از سیستم نمونه‌گیری حسابرسی کمک بگیرد باید به این استاندارد مراجعه کند.)
- حسابرسی برآوردهای حسابداری، شامل برآوردهای حسابداری ارزش منصفانه و موارد افشای مرتبط. شماره استاندارد ۵۴۰ (در این استاندارد حسابرس نحوه به‌کارگیری استاندارد ۳۳۰ و ۳۱۵ را می‌آموزد.)
- اشخاص وابسته. شماره استاندارد ۵۵۰ (نحوه به‌کارگیری استاندارد ۲۴۰.۳۱۵ و ۳۳۰ را تشریح کرده است.)
- رویدادهای پس از تاریخ صورت‌های مالی. شماره استاندارد ۵۶۰ (این استاندارد حسابرس را با رویدادهایی آشنا می‌کند که صورت‌های مالی را تحت‌تأثیر قرار داده است.)
- تداوم فعالیت. شماره استاندارد ۵۷۰ (این استاندارد به حسابرس کمک می‌کند تا در مسیر فعالیت خود تداوم داشته باشد.)
- تأییدیه کتبی مدیران. شماره استاندارد ۵۸۰
- ملاحظات خاص در حسابرسی صورت‌های مالی گروه – شامل کار حسابرسان بخش. شماره استاندارد ۶۰۰ (استانداردهای موجود در این قانون به حسابرس کمک می‌کند تا بتواند از حسابرسان دیگر استفاده کند.)
- استفاده از کار حسابرسان داخلی. شماره استاندارد ۶۱۰
- استفاده از کار کارشناس حسابرس. شماره استاندارد ۶۲۰
- گزارشگری نسبت به صورت‌های مالی. شماره استاندارد ۷۰۰ (مسئولیت حسابرس را برای اظهارنظر در مورد گزارش‌های مالی به صاحبان کسب‌وکارها مشخص کرده است.)
- اظهارنظرهای تعدیل شده در گزارش حسابرس مستقل. شماره استاندارد ۷۰۵ (حسابرس طبق ۷۰۰ به این نتیجه رسیده باشد که تعدیل اظهارنظر نسبت به صورت‌های مالی ضروری است.)
- بندهای تأکید بر مطلب خاص و سایر بندهای توضیحی در گزارش حسابرس مستقل. شماره استاندارد ۷۰۶
- اطلاعات مقایسه‌ای. شماره استاندارد ۷۱۰ (مسئولیت حسابرس را دررابطه‌با اطلاعات مقایسه‌ای را مشخص می‌کند.)
- سایر اطلاعات مندرج در گزارش‌های حاوی صورت‌های مالی حسابرسی شده. شماره استاندارد ۷۲۰ (ارزیابی سایر اطلاعات مندرج در گزارش‌های مالی را در قالب مسئولیت به حسابرس گوشزد می‌کند.)
- ملاحظات خاص در حسابرسی صورت‌های مالی تهیه شده بر اساس چارچوب‌های با مقاصد خاص. شماره استاندارد ۸۰۰
- ملاحظات خاص در حسابرسی یک صورت مالی یا اجزای یک صورت مالی. شماره استاندارد ۸۰۵
- بررسی اجمالی صورت‌های مالی. شماره استاندارد ۲۴۰۰
- بررسی اجمالی اطلاعات مالی میان‌دوره‌ای توسط حسابرس مستقل واحد تجاری. شماره استاندارد ۲۴۱۰
- رسیدگی به اطلاعات مالی آتی. شماره استاندارد ۳۴۰۰
- اجرای روش‌های توافقی رسیدگی به اطلاعات مالی. شماره استاندارد ۴۴۰۰
- تنظیم اطلاعات مالی. شماره استاندارد ۴۴۱۰
نتیجه‌گیری
حسابرسی به مدیران و صاحبان کسب‌وکارها کمک می‌کند تا بتوانند به نواقص و ناترازی‌های واقعی موجود در صورت‌های مالی پی ببرند. از این رو همواره نقش حسابرسان حرفه‌ای و کاربلد برای هر کسب‌وکار کوچک و بزرگی بیش‌ازپیش عیان شده است. اگر شما برای بررسی مسائل مالی شرکت یا تجارت خود به کمک یک گروه تخصصی حسابرسی نیاز دارید، پیشنهاد می‌کنیم از دانش و تجربه فرزین ارقام آرین استفاده کنید. شما می‌توانید برای آشنایی هر چه بیشتر با خدمات این مجموعه یا دریافت مشاوره ما را در صفحات اجتماعی دنبال کنید.
منابع
بدون دیگاه