گزارش حسابرسی چیست؟ بررسی انواع آن و اهمیت هر کدام
گزارش حسابرسی، گزارشی است که توسط یک حسابرس مستقل تهیه می‌شود و نظر او را در مورد صورت‌های مالی یک شرکت بیان می‌کند. این گزارش، یکی از مهم‌ترین منابع اطلاعاتی برای مدیران، سهام‌داران، اعتباردهندگان و سایر ذی‌نفعان شرکت است. هدف از تهیه گزارش حسابرسی، اطمینان از صحت و درستی صورت‌های مالی شرکت است. حسابرس با بررسی دقیق اسناد و مدارک مالی شرکت، تلاش می‌کند تا از وجود هرگونه تحریف یا اشتباه در صورت‌های مالی جلوگیری کند. در ادامه این مقاله از مجله فرزین ارقام به انواع گزارش حسابرسی می‌پردازیم و اهمیت آن را بررسی می‌کنیم.
هدف از تهیه گزارش حسابرسی چیست؟
هدف از تهیه گزارش حسابرسی، اظهارنظر در مورد صحت و درستی صورت‌های مالی یک واحد اقتصادی است. گزارش حسابرسی به افراد ذی‌نفع، مانند سهام‌داران، مدیران، اعتباردهندگان و سایرین، کمک می‌کند تا تصمیمات آگاهانه‌تری در مورد واحد اقتصادی اتخاذ کنند. گزارش حسابرسی یک ابزار مهم برای اطمینان از کیفیت اطلاعات مالی است. این گزارش به افراد ذی‌نفع کمک می‌کند تا تصمیمات آگاهانه‌تری در مورد واحد اقتصادی اتخاذ کنند و ریسک‌های مالی خود را کاهش دهند.
انواع گزارش حسابرسی چیست؟
انواع گزارش حسابرسی را می‌توان بر اساس دو معیار زیر دسته‌بندی کرد:
- میزان انطباق صورت‌های مالی با اصول حسابداری
- امکان اظهارنظر حسابرس در مورد صورت‌های مالی
بر اساس میزان انطباق صورت‌های مالی با اصول حسابداری، گزارش‌های حسابرسی به سه دسته زیر تقسیم می‌شوند:
گزارش حسابرسی مقبول (مطلوب، استاندارد، غیرمشروط): این گزارش زمانی صادر می‌شود که صورت‌های مالی شرکت مطابق با اصول حسابداری و با استفاده از مبنای یکنواخت با دوره قبل ارائه شده باشد. محدودیت بااهمیت و یا اساسی در دامنه رسیدگی وجود نداشته باشد. آثار هرگونه ابهام اساسی موجود که می‌تواند اثری بااهمیت بر صورت‌های مالی داشته باشد به صورتی که منطقی برآورد شود.
گزارش حسابرسی مشروط: این ریپورت زمانی اعلام می‌شود که آثار ناشی از موارد انحراف از استانداردهای حسابداری و محدودیت در رسیدگی به‌تنهایی یا در مجموع بر صورت‌های مالی اساسی بااهمیت بوده اما اساسی نباشد.
گزارش حسابرسی مردود: این گزارش نیز زمانی انجام می‌شود که یکی از موارد انحراف از استانداردهای حسابداری به‌تنهایی یا تعدادی از آنها در مجموع دارای اثرات اساسی بر صورت‌های مالی مورد رسیدگی باشد.
بر اساس امکان اظهارنظر حسابرس در مورد صورت‌های مالی، گزارش‌های حسابرسی به دودسته زیر تقسیم می‌شوند:
گزارش حسابرسی با اظهارنظر: گزارشی است که حسابرس در آن نظر خود را درباره صورت‌های مالی شرکت بیان می‌کند. این گزارش می‌تواند یکی از سه نوع گزارش مقبول، مشروط یا مردود باشد.
گزارش حسابرسی بدون اظهارنظر: گزارشی است که حسابرس در آن نمی‌تواند نظر خود را درباره صورت‌های مالی شرکت بیان کند. این گزارش زمانی صادر می‌شود که حسابرس در رسیدگی‌های خود با محدودیت یا ابهام اساسی مواجه شود به‌نحوی‌که امکان اظهارنظر نسبت به صورت‌های مالی فراهم نشود.
در ادامه، هر یک از انواع گزارش حسابرسی را به طور خلاصه توضیح می‌دهیم.
گزارش حسابرسی مقبول
گزارشی است که حسابرس در آن اظهار می‌کند که صورت‌های مالی شرکت، از جمله ترازنامه، صورت سود و زیان، صورت جریان وجوه نقد و صورت تغییرات حقوق صاحبان سهام، به‌طورکلی مطابق با اصول پذیرفته شده حسابداری تهیه شده است.
گزارش حسابرسی مشروط
ریپورتی که حسابرس در آن اظهار می‌کند که صورت‌های مالی شرکت، به‌طورکلی مطابق با اصول پذیرفته شده حسابداری تهیه شده است، اما یک یا چند مورد انحراف از اصول حسابداری وجود دارد که اثر آن بر صورت‌های مالی اساسی بااهمیت است، اما اساسی نیست.
گزارش حسابرسی مردود
گزارشی است که حسابرس در آن اظهار می‌کند که صورت‌های مالی شرکت، به‌طورکلی مطابق با اصول پذیرفته شده حسابداری تهیه نشده است.
گزارش حسابرسی بدون اظهارنظر
حسابرس در آن اظهار نمی‌کند که صورت‌های مالی شرکت، به‌طورکلی مطابق با اصول پذیرفته شده حسابداری تهیه شده است. این گزارش زمانی صادر می‌شود که حسابرس در رسیدگی‌های خود با محدودیت یا ابهام اساسی مواجه شود به‌نحوی‌که امکان اظهارنظر نسبت به صورت‌های مالی فراهم نشود.
مراحل تهیه گزارش حسابرسی چیست؟
مراحل تهیه گزارش حسابرسی به شرح زیر است:
بررسی قرارداد حسابرسی
اولین مرحله تهیه گزارش حسابرسی، بررسی قرارداد حسابرسی است. این قرارداد بین حسابرس و کارفرما تنظیم می‌شود و شامل موارد مختلفی مانند نوع حسابرسی، محدوده حسابرسی، تاریخ‌های آغاز و پایان حسابرسی، و دستمزد حسابرس است.
دریافت اسناد و مدارک
مرحله بعدی، دریافت اسناد و مدارک از کارفرما است. این اسناد شامل صورت‌های مالی، دفاتر قانونی، و سایر مدارک مرتبط با فعالیت‌های مالی کارفرما است.
بررسی اسناد و مدارک
حسابرس پس از دریافت اسناد و مدارک، آنها را بررسی می‌کند. این بررسی شامل موارد مختلفی مانند صحت و کامل‌بودن اسناد، مطابقت آنها با استانداردهای حسابداری، و وجود شواهدی از معاملات مشکوک است.
انجام آزمون‌های کنترل داخلی
حسابرس برای اطمینان از اینکه سیستم کنترل داخلی کارفرما کارآمد است، آزمون‌های کنترل داخلی را انجام می‌دهد. این آزمون‌ها شامل بررسی موارد مختلفی مانند نحوه ثبت معاملات، نحوه نگهداری از اسناد، و نحوه دسترسی به اطلاعات مالی است.
انجام آزمون‌های محتوا
حسابرس پس از انجام آزمون‌های کنترل داخلی، آزمون‌های محتوا را انجام می‌دهد. این آزمون‌ها شامل بررسی صحت‌وسقم معاملات و مانده‌های حساب‌ها است.
بررسی نتایج آزمون‌ها
حسابرس پس از انجام آزمون‌ها، نتایج آنها را بررسی می‌کند. این بررسی شامل مواردی مانند شناسایی مغایرت‌ها، ارزیابی اهمیت مغایرت‌ها، و تعیین روش‌های اصلاحی است.
صدور گزارش حسابرسی
در مرحله آخر، حسابرس گزارش حسابرسی را صادر می‌کند. این گزارش شامل موارد مختلفی مانند خلاصه‌ای از یافته‌های حسابرسی، اظهارنظر حسابرس در مورد صورت‌های مالی، و توصیه‌های حسابرس است.
جمع‌بندی
در حالت کلی، می‌توان گفت که گزارش حسابرسی معمولاً پس از پایان دوره مالی تهیه می‌شود. به‌عنوان‌مثال، اگر دوره مالی یک شرکت از ابتدای فروردین‌ماه تا پایان اسفندماه باشد، گزارش حسابرسی آن شرکت معمولاً در پایان اسفندماه یا اوایل فروردین‌ماه سال بعد تهیه می‌شود. در ایران، مهلت ارائه صورت‌های مالی برای اشخاص حقیقی باتوجه‌به اینکه مهلت ارسال اظهارنامه مالیاتی اشخاص حقیقی، معمولاً پایان خردادماه هر سال است، مهلت ارسال صورت‌های مالی حسابرسی شده برای این اشخاص پایان شهریورماه همان سال است.
درصورتی‌که درباره گزارش حسابرسی نیاز به راهنمایی و دریافت مشاوره دارید، با کارشناسان ما تماس بگیرید.
بدون دیگاه